Έζησε μεταξύ των ετών 1280-1360. Ήταν μοναχός, κωδικογράφος και μελωδός, αδελφός του Ξένου Ιωάννου Κορώνη που έγραψε μαθήματα στην Παπαδική. Η παλαιότερη μνεία του ονόματός του βρίσκεται στον κώδικα Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος (ΕΒΕ) 2458 (έτους 1336), από την οποία συμπεραίνουμε ότι η εποχή της δραστηριότητάς του συμπίπτει με εκείνην του αδελφού του Ξένου· ως πιθανότερος τόπος της δραστηριότητάς του θεωρείται το Άγιον Όρος.
Πηγή: Εγκυκλοπαιδεία Μουσικών της Ψαλτικής Τέχνης
Εργογραφία:
Έργα του σώζονται σε πολλά βυζαντινά και μεταβυζαντινά χειρόγραφα.
Πηγή: Εγκυκλοπαιδεία Μουσικών της Ψαλτικής Τέχνης
Εργογραφία:
Έργα του σώζονται σε πολλά βυζαντινά και μεταβυζαντινά χειρόγραφα.
Κατά την τάξη των ακολουθιών του εκκλησιαστικού νυχθημέρου η εργογραφία του απαρτίζεται από τα ακόλουθα μελουργήματα:
Εσπερινός:
• Ανοιξαντάρια (ψαλμός ργ´), ήχος πλ.δ´. Οι ακόλουθοι στίχοι: Ευφρανθήσεται Κύριος [Λειμώνος 273, φ. 26α], Άσω τω Κυρίω [Σινά 1293, φ.4α][Αγίου Στεφάνου 127, φ. 3β], Ψαλώ τω Θεώ μου [Ιβήρων 970, φ. 14α].
• Καλοφωνικοί στίχοι του Μακάριος ανήρ, ήχος πλ. δ´. Οι ακόλουθοι στίχοι: Και την κατάσχεσίν σου [Αγίου Στεφάνου 127, φ.13α], Τα πέρατα της γης [Σινά 1293, φ. 14β], Ποιμανείς αυτούς [Αγίου Στεφάνου 127, φ. 13β], Συ δε Κύριε αντιλήπτωρ μου ει [Ιβήρων 973, Ιβήρ. 984].
Όρθρος:
• Αντίφωνο ψαλλόμενο εις ιεράρχας, οσίους και μάρτυρες (ψαλμός ρια´), ήχος δ´.
Τον Κύριον· αλληλούια. Μακάριος ανήρ ο φοβούμενος τον Κύριον· αλληλούια. Οι ακόλουθοι στίχοι: Εξανέτειλεν εν σκότει φως τοις ευθέσιν [Εθνική Βιβλιοθήκη Ρωσίας (ΕΒΡ) 126, φ. 106β], Έσται δίκαιος [ΕΒΡ 126], Από ακοής πονηράς [ΕΒΕ 2406, φ. 127α], Ου φοβηθήσεται [ΕΒΕ 2406, φ. 127α], Ου μη φοβηθή [ΕΒΕ 2406, φ. 128α], Εσκόρπισεν, έδωκε τοις πένησιν [ΕΒΕ 2458, φ. 224β], Η δικαιοσύνη αυτού [ΕΒΕ 2458, φ. 224β], Το κέρας αυτού υψωθήσεται [Σινά 1293, φ. 131α] [ΕΒΕ 899, φ. 92α], Υψωθήσεται εν δόξη [ΕΒΕ 2406, φ. 129α], Τους οδόντας αυτού [Λειμώνος 459, φ. 139β], Δόξα Πατρί [Σινά 1293, φ. 132α] [Ιβήρων 1250, φ. 150α].
• Αντίφωνο ψαλλόμενο στη Μεταμόρφωση του Κυρίου (ψαλμός πη´), ήχος βαρύς, Τα ελέη σου Κύριε, εις τον αιώνα άσομαι· αλληλούια. Οι ακόλουθοι στίχοι: Και θήσομαι εις τον αιώνα [ΕΒΕ 2406, φ. 140α] [Λειμώνος 238, φ. 155β], Μνήσθητι, Κύριε [Σινά 1293, φ. 140α].
• Πολυέλεος του Κουκουμά (ψαλμός ρλδ´), ήχος α´, Δούλοι, Κύριον· αλληλούια. Συμπλήρωση της σύνθεσης του Κουκουμά με διάφορους στίχους λοιπών μελουργών, μεταξύ δε αυτών και ένας στίχος ποιηθείς παρά Αγάθωνος Κορώνη [Ιβήρων 973, φ. 135α].
Θεία Λειτουργία:
• Χερουβικό Οι τα χερουβίμ στους ήχους:
Ήχος β´ [Ιβήρ. 993, φ. 78β] [Αγίας Τριάδος 113, φ. 104β]
Ήχος πλ. α´ [Σινά 1299, φ. 241β] [Φιλοθ. 133, φ. 81β]
Ήχος πλ. β´ [Κουτλ. 445, φ. 79β] [Ιβήρ. 987, φ. 341α]
Για τη λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου:
Ήχος β´, Άγιος - Αμήν - Σε υμνούμεν [Κουτλ. 456, φ. 86α]
• Κοινωνικά Κυριακών
Αινείτε τον Κύριον, ήχος βαρύς [Σινά 1293, φ. 269β] [Σινά 1299, φ. 300α].
Τα έργα του συλλέχθηκαν για πρώτη φορά στην Παπαδική του έτους 1336 (κώδ. ΕΒΕ 2458). Στην Παπαδική του έτους 1453 (κώδ. ΕΒΕ 2406, φ. 49v), στην οποία υπάρχει η μαρτυρία Αγάθωνος μοναχού Κορώνη, λαβόντος κατά το θείο και αγγελικό σχήμα το όνομα Αγάθων.
Το μεγαλύτερο μέρος των έργων του εκδόθηκε στην αναλυτική σημειογραφία της Νέας Μεθόδου και ψέλνονται μέχρι σήμερα.
Ο Αγάθων Κορώνης είναι γνωστός και ως γραφέας δύο κωδίκων: Vaticanus Reg. Gr. 22 (έτους 1337), με την ιδιόχειρη μαρτυρία Αγάθων τάχα και μοναχός, και του αγιορειτικού χειρογράφου Ιβήρων 347 (έτους 1345), όπου υπογράφει ως Αγάθων ιερομόναχος. Σε σημαντικό αριθμό χειρογράφων χαρακτηρίζεται ως Αγάθων αδελφός Ξένου Κορώνη.
Βιβλιογραφία
Το μεγαλύτερο μέρος των έργων του εκδόθηκε στην αναλυτική σημειογραφία της Νέας Μεθόδου και ψέλνονται μέχρι σήμερα.
Ο Αγάθων Κορώνης είναι γνωστός και ως γραφέας δύο κωδίκων: Vaticanus Reg. Gr. 22 (έτους 1337), με την ιδιόχειρη μαρτυρία Αγάθων τάχα και μοναχός, και του αγιορειτικού χειρογράφου Ιβήρων 347 (έτους 1345), όπου υπογράφει ως Αγάθων ιερομόναχος. Σε σημαντικό αριθμό χειρογράφων χαρακτηρίζεται ως Αγάθων αδελφός Ξένου Κορώνη.
Βιβλιογραφία
• Velimirovic Milos, «Byzantine composers in Ms. Athens 2406», Essays presented to Egon Wellesz, Oxford: Clarendon 1966, p. 7-18
• Στάθης Γρ. Θ., Τα Χειρόγραφα Βυζαντινής Μουσικής - Άγιον Όρος, τόμ. Α´-Δ´. Αθήνα 1975-2015
• Στάθης Γρ. Θ., Τα Χειρόγραφα Βυζαντινής Μουσικής - Μετέωρα. Αθήνα 2006
• Χατζηγιακουμής Μαν., Μουσικά χειρόγραφα Τουρκοκρατίας (1453-1832), τόμ. Α´. Αθήνα 1975
• Χατζηγιακουμής Μαν., Η εκκλησιαστική μουσική του ελληνισμού μετά την άλωση (1453-1820). Σχεδίασμα ιστορίας. Αθήνα 1999
• Jakovlevic Ανδρέας, Δίγλωσση παλαιογραφία και μελωδοί υμνογράφοι του κώδικα των Αθηνών 928. Λευκωσία 1988
• Gerzmanus Eugenius, Manuscripta graeca musica petropolitana. Catalogus I. Bibliotheca publica rossica. Petropolis 1996
• Gerzmanus Eugenius, Manuscripta graeca musica petropolitana. Catalogus II. Bibliotheca rossicae academiae scientiarum. Archivus academiae scientiarum. Βibliotheca universitalis. Hermitage. Petropolis 1999
• Χαλδαιάκης Αχιλ., Ο πολυέλεος στην βυζαντινή και μεταβυζαντινή μελοποιία. Αθήνα 2003
• Καραγκούνης Κων., Η παράδοση και εξήγηση του μέλους των χερουβικών της βυζαντινής και μεταβυζαντινής μελοποιίας. Αθήνα 2003
• Μπαλαγεώργος Δημ. - Κρητικού Φλώρα, Τα Χειρόγραφα Βυζαντινής Μουσικής - Σινά, τόμ. Α´. Αθήνα 2008
Πηγή: Μπαλαγεώργος Δημήτριος, «Αγάθων Κορώνης», Μεγάλη Ορθόδοξη Χριστιανική Εγκυκλοπαιδεία, τόμ. 1, σ. 66-67. Αθήνα 2011
Το όνομα του Αγάθωνος συμπεριλαμβάνεται σε χειρόγραφο κατάλογο με τον τίτλο «Ευρετήριον. Λόγιοι Λαυριώτες, εν γένει, επίσημοι άνδρες, δημιουργοί, διδάσκαλοι, μουσικοί...» που βρίσκεται στο αρχείο του μητροπ. Κορυτσάς Ευλογίου Κουρίλα. Στην καταγραφή αυτή περιγράφεται ως μουσικός.
Το όνομα του Αγάθωνος συμπεριλαμβάνεται σε χειρόγραφο κατάλογο με τον τίτλο «Ευρετήριον. Λόγιοι Λαυριώτες, εν γένει, επίσημοι άνδρες, δημιουργοί, διδάσκαλοι, μουσικοί...» που βρίσκεται στο αρχείο του μητροπ. Κορυτσάς Ευλογίου Κουρίλα. Στην καταγραφή αυτή περιγράφεται ως μουσικός.
